Η ανδρογενετική αλωπεκία (κοινώς φαλάκρα), αποτελεί τη συχνότερη μορφή αλωπεκίας στους άνδρες και μία από τις συχνότερες στις γυναίκες. Υπολογίζεται ότι το 70% των ανδρών και το 40% των γυναικών θα την εμφανίσουν σε κάποια στιγμή της ζωής τους, ενώ ένας στους δύο άνδρες θα πάσχει από αυτή στην ηλικία των 50 ετών. Η ανδρογενετική αλωπεκία οφείλεται στην επίδραση των ανδρογόνων στα τριχοθυλάκια και υπάρχει γενετική προδιάθεση για την εμφάνισή της. Τόσο γενετικοί, όσο και περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν ρόλο στην εμφάνιση και εξέλιξή της, ενώ τα πλήρη αίτια παραμένουν άγνωστα.
Τα γονίδια που ευθύνονται αποτελούν αντικείμενο έρευνας, τα περισσότερα δε από αυτά βρίσκονται στο χρωμόσωμα Χ και είναι υπολειπόμενα. Έτσι, οι γυναίκες πιο σπάνια εμφανίζουν ανδρογενετική αλωπεκία καθώς απαιτείται η ύπαρξη των παθολογικών γονιδίων και στα δύο χρωμοσώματα Χ για να εκφραστούν. Στους άνδρες αρκεί ένα και μόνο γονίδιο στο μοναδικό χρωμόσωμα Χ που διαθέτουν, για να την εκδηλώσουν. Νεότερες έρευνες έχουν αποδείξει ότι το κληρονομικό υπόστρωμα της ανδρογενετικής αλωπεκίας είναι ακόμη πιο σύνθετο, καθώς έχουν βρεθεί γονίδια τα οποία ελέγχουν, μεταξύ άλλων, το χρόνο εμφάνισης της ανδρογενετικής αλωπεκίας, την ταχύτητα εξέλιξης και τον τρόπο εμφάνισης. Ακόμη και σε προχωρημένα στάδια μία λωρίδα φυσιολογικής πυκνότητας παραμένει στις πλάγιες κροταφικές χώρες και το οπίσθιο τμήμα του τριχωτού (ινιακή χώρα) και πολύ σπάνια εμφανίζεται πλήρης απώλεια τριχών. Τα ανδρογόνα είναι σημαντικές ορμόνες ανάπτυξης του ανδρικού φύλου. Ρυθμίζουν τη λειτουργία των σμηγματογόνων αδένων, διεγείρουν την ανάπτυξη των τριχών του σώματος και του προσώπου, ενώ καταστέλλουν την τριχοφυΐα στη μετωποκροταφική χώρα, οδηγώντας στην ανδρογενετική αλωπεκία.
Σε άνδρες που πάσχουν από ανδρογενετική αλωπεκία, το ένζυμο 5-α-ρεδουκτάση είναι αυξημένο. Αυξημένα είναι τα επίπεδα επίσης της ελεύθερης τεστοστερόνης και της διϋδροτεστοστερόνης και μειωμένα τα ολικά ανδρογόνα. Η 5-α-ρεδουκτάση μετατρέπει στον θύλακο της τρίχας την ελεύθερη τεστοστερόνη σε διϋδροτεστοστερόνη (DHT) που παίζει κυρίαρχο ρόλο.
Η γυναικεία ανδρογενετική αλωπεκία συνήθως εμφανίζεται με διάχυτη λέπτυνση των τριχών, χωρίς υποχώρηση του hairline και εντονότερη αραίωση των μαλλιών στην κορυφή του τριχωτού. Αντίθετα με τους άνδρες, σπάνια οδηγεί σε ολική απώλεια των μαλλιών στην πάσχουσα περιοχή. Πέρα από την κληρονομικότητα και άλλες καταστάσεις οδηγούν σε γυναικεία ανδρογενετική αλωπεκία όπως:
-
μείωση των γυναικείων ορμονών κατά την εμμηνόπαυση
-
σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
-
σύνδρομο Cushing
-
χρόνια χρήση κορτιζόνης